Κρατική Ορχήστρα Αθηνών: Παρουσίαση καλλιτεχνικού προγράμματος 2024 – 2025

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει το καλλιτεχνικό πρόγραμμα 2024 – 2025 που είναι αφιερωμένο στην Άνοιξη.

«ΑΝΟΙΞΗ…
ΟΛΟ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ»

Ιδανική εποχή για αναγέννηση κι ανθοφορία, η Άνοιξη ανοίγει την όρεξη του σύμπαντος για δημιουργία. Η  παιγνιώδης διάθεση κυριαρχεί, η φύση ξυπνά και μαζί η φαντασία, μητέρα κάθε τέχνης και φυσικά της  μουσικής. Γι’ αυτό η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, κατά την επερχόμενη καλλιτεχνική περίοδο, επιλέγει ως μόνη  εποχή την “άνοιξη όλο τον χρόνο”. Η έμπνευση για το φετινό μότο είναι η παρουσίαση τριών έργων με θέμα την Άνοιξη: η Συμφωνία “της  Άνοιξης” του Ρ. Σούμαν, το “Ένα Ανοιξιάτικο Πρωινό” της Λ. Μπουλανζέ και “Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης” του  Ι. Στραβίνσκι. 

Μεγάλα ονόματα

Απόδειξη της εκτίμησης που απολαμβάνει διεθνώς η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών αποτελεί η σύμπραξη με  παγκοσμίου φήμης μουσικούς κι αρχιμουσικούς οι οποίοι συχνά δίνουν προτεραιότητα στις εμφανίσεις τους με  την Κ.Ο.Α. δείχνοντας την προτίμησή τους στο πρώτο τη τάξει ορχηστρικό σύνολο της χώρας. Όπως κάθε  χρόνο, έτσι και κατά την επερχόμενη καλλιτεχνική περίοδο, θρύλοι της μουσικής ερμηνεύουν απαιτητικά έργα  του συμφωνικού ρεπερτορίου. Η χρονιά ανοίγει με τη μυθική βιρτουόζο του πιάνου, Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια στο  δραματικό Τρίτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπετόβεν (18 Οκτωβρίου).

Στις 8 Νοεμβρίου, η Κ.Ο.Α. ερμηνεύει τη χαρμόσυνη και βαθιά αισθαντική Δεύτερη Συμφωνία του Γιοχάνες  Μπραμς υπό τον Λιονέλ Μπρενγκιέ, στην πολυαναμενόμενη, δεύτερη σύμπραξή του με την Ορχήστρα. Στις 22 Νοεμβρίου, ο Γκιλ Σάχαμ, ένας από τους μεγαλύτερους βιολιστές της εποχής μας είναι βέβαιο ότι  θα παραδώσει μία ακόμα ερμηνεία – ορόσημο στο μεγαλειώδες Κοντσέρτο του Μπραμς. Ο παγκοσμίως κορυφαίος μαέστρος Κρίστοφ Έσενμπαχ δείχνει σταθερά την εκτίμησή του στην Κρατική  Ορχήστρα Αθηνών διευθύνοντας (29 Νοεμβρίου) μία δημιουργία που σφράγισε τον 19ο αιώνα: τη Φανταστική  Συμφωνία του Εκτόρ Μπερλιόζ. Στο πρόγραμμα της ίδιας βραδιάς, ένας από τους πιο επιδραστικούς  πρεσβευτές της κλασικής κιθάρας, ο άμεσος και βαθύς Πέπε Ρομέρο στο ανεκτίμητο για το κιθαριστικό  ρεπερτόριο “Κοντσέρτο του Αρανχουέθ”.

Γεννημένος στην Ουκρανία, ο Αυστραλός πιανίστας Αλεξάντερ Γκαβρίλιουκ υπόσχεται μία φρέσκια και  τολμηρή, γεμάτη αποκαλυπτική δύναμη, ανάγνωση στο περίφημο Κοντσέρτο για πιάνο κι ορχήστρα του  Έντβαρντ Γκρηγκ (7 Φεβρουαρίου). Στις 9 Φεβρουαρίου, σε συμπαραγωγή με τον ΟΜΜΑ, οι -καλλιτεχνικοί μας- δρόμοι συναντιούνται ξανά με τον  σούπερ σταρ της όπερας, τον τενόρο Γιόνας Κάουφμαν που υπόσχεται ότι θα μαγέψει, για μια ακόμη φορά, το  αθηναϊκό κοινό.

Ο διάσημος βιολονίστας Βαντίμ Ρέπιν επιστρέφει στην Κ.Ο.Α. (28 Φεβρουαρίου) ερμηνεύοντας το Κοντσέρτο  για βιολί του Σοστακόβιτς κι αναμετριέται με τη φήμη που τον ακολουθεί αφότου ο Γιεχούντι Μενουχίν είπε  ότι “Είναι ο τελειότερος βιολιστής που άκουσα ποτέ!”. Στις 21 Μαρτίου, ο τιμημένος με α΄ βραβείο και χρυσό μετάλλιο στον διαγωνισμό Τσαϊκόφσκι, Αρμένιος  βιολοντσελίστας Ναρέκ Χακναζαριάν ερμηνεύει το δημοφιλές, βαθιά μελωδικό Κοντσέρτο για βιολοντσέλο και  ορχήστρα του Αντονίν Ντβόρζακ -με τη συμμετοχή του σολίστ να εξασφαλίζεται χάρη στην χορηγία του  Αλέξανδρου Σοφιανού και μέρος των εσόδων να δίνεται υπέρ του Κουλούρειο Νοσοκομείου “Παναγία  Φανερωμένη” Ύδρας.

Μετά τη θριαμβευτική εμφάνισή του με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, ο Νικολάι Λουγκάνσκι επιστρέφει  υποσχόμενος να δονήσει ξανά την Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης (11 Απριλίου) με τη δική του, συγκλονιστική  ανάγνωση στο Τέταρτο Κοντσέρτο για πιάνο κι Ορχήστρα του Μπετόβεν, έργο ορόσημο για τους συνθέτες του  Ρομαντισμού κι όχι μόνο. Η έντονη συναυλιακή δράση κι η εκτενής δισκογραφία του έχουν καταστήσει τον Μίχαελ Ζάντερλινκ περιζήτητο  στις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου. Στις 25 Απριλίου, διευθύνει την Έβδομη Συμφωνία του Σιμπέλιους,  και το Πρώτο Κοντσέρτο για βιολοντσέλο του Σοστακόβιτς – με τις ποικίλες δεξιοτεχνικές προκλήσεις του  οποίου θα αναμετρηθεί ο Γάλλος νικητής μεγάλων διεθνών διαγωνισμών, Εντγκάρ Μορό.

Μεγάλα έργα

Οι δημιουργίες που αποτέλεσαν ορόσημο, ακριβές – και ακριβό – μέτρο για το συμφωνικό ρεπερτόριο,  αποτελούν πάντα την ραχοκοκαλιά του καλλιτεχνικού προγράμματος της Κ.Ο.Α. Όπως το δραματικό Τρίτο  Κοντσέρτο για πιάνο του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν με το οποίο ανοίγει συναυλιακά το καλλιτεχνικό έτος 2024- 2025 για την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, το οποίο αποτελεί ένα έργο αναφοράς στην αξία της μουσικής  τέχνης.

Αλλά και η γεμάτη μελωδική φρεσκάδα Συμφωνία “της Άνοιξης” του Ρόμπερτ Σούμαν (18 Οκτωβρίου). Κατά την περιοδεία της Ορχήστρας στην Βόρεια Ελλάδα θα παρουσιαστεί η Έβδομη Συμφωνία του Λούντβιχ  βαν Μπετόβεν (25-29 Οκτωβρίου). Σύνθεση δημοφιλής (ιδιαίτερα το Allegreto) που ο ίδιος θεωρούσε ότι ήταν  ένα από τα σημαντικότερα έργα του.  Μεταξύ των μεγάλων έργων, ξεχωρίζει “Το πουλί της Φωτιάς” του Ιγκόρ Στραβίνσκι (15 Νοεμβρίου- συμμετοχή  σε συναυλία παραγωγής του Ο.Μ.Μ.Α.). 

Στις 22 Νοεμβρίου, η βραδιά ανοίγει με τη χαριτωμένη Σουίτα από την όπερα “Ο Ιππότης με το Ρόδο” του  Ρίχαρντ Στράους υπό τον Φίνεγκαν Ντάουνι Ντήαρ, ο οποίος εντυπωσίασε κατά την περυσινή καλλιτεχνική  περίοδο, μουσικούς και κοινό.

Το μεγαλειώδες συμφωνικό αριστούργημα του γαλλικού ιμπρεσιονισμού, “Η Θάλασσα” του Κλωντ Ντεμπυσύ,  δημιουργία λεπτών αποχρώσεων, διαθέσεων κι αισθήσεων, κλείνει την βραδιά στις 17 Ιανουαρίου.  Σημαντικός, εξίσου, ο συναυλιακός επίλογος (7 Φεβρουαρίου) με το δημοφιλές, γεμάτο αστείρευτο λυρισμό και  πιανιστική δεξιοτεχνία, Κοντσέρτο για πιάνο κι ορχήστρα του Έντβαρ Γκρηγκ -δια χειρός Αλεξάντερ  Γκαβρίλιουκ. 

Μεταξύ των κορυφαίων στο ρεπερτόριο του οργάνου, το αναμφισβήτητης μελωδικότητας Κοντσέρτο για  βιολοντσέλο κι ορχήστρα του Ντβόρζακ, αναδεικνύει το τσέλο ως “πρώτο μεταξύ ίσων” – συνομιλώντας  μάλιστα με τη μεγαλύτερη Ορχήστρα που χρησιμοποίησε ποτέ ο συνθέτης σε κοντσέρτο του (28 Φεβρουαρίου). Στις 11 Απριλίου παρουσιάζεται το βαθιά στοχαστικό, ποιητικό κι αιθέριο, Τέταρτο Κοντσέρτο για πιάνο του  Λ.Β. Μπετόβεν.

Στην ίδια συναυλία, “Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης” του Ιγκόρ Στραβίνσκι “λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για  όλους, όσοι αναζητούν την ημερομηνία γέννησης της λεγόμενης σύγχρονης μουσικής. Ένα έργο – μανιφέστο που δεν έχει πάψει να προξενεί αρχικά πολεμική, κατόπιν εγκώμια και τέλος την απαραίτητη διαφώτιση” όπως  έγραφε ο Πιερ Μπουλέζ.  Οι “Εικόνες από μία Έκθεση” του Μοντέστ Μουσόργκσκι στην καθιερωμένη συναυλιακή ενορχήστρωση του  πιανιστικού πρωτοτύπου από τον Ραβέλ (1922) παρουσιάζονται (16 Μαΐου).  Η καλλιτεχνική περίοδος στο Μέγαρο Μουσικής ολοκληρώνεται στις 30 Μαΐου με την γεμάτη συναισθηματικές  εναλλαγές και συγκρούσεις, Πέμπτη Συμφωνία του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι.  

Επέτειοι – Αφιερώματα

Και το φετινό πρόγραμμα τιμά τους δημιουργούς που σφράγισαν τη συμφωνική μουσική και την όπερα. Μέσα  από σημαντικές επετείους και αφιερώματα που αποτελούν αφορμή για να ανακαλύψουμε σπάνια έργα και να  ανατρέξουμε σε μουσικές σταθερές.

Το 2024 συμπληρώνονται 90 χρόνια από το θάνατο του Έντουαρντ Έλγκαρ, του συνθέτη που, μετά τον Χένρι  Πέρσελ, έγινε ο πρεσβευτής της αναβίωσης του μεγαλείου της βρετανικής μουσικής. Στις 6 Δεκεμβρίου, η  Ορχήστρα παρουσιάζει το ρομαντικό του αριστούργημα “Παραλλαγές Αίνιγμα” που κατέκτησε την υφήλιο.  Διευθύνει, ο Μιχάλης Οικονόμου. 

Το καθιερωμένο Πρωτοχρονιάτικο Γκαλά –πάντα σε συμπαραγωγή με τον Ο.Μ.Μ.Α.- έχει φέτος επετειακό  άρωμα. Στις 30 Δεκεμβρίου, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Torre del Lago και το Ιταλικό Ινστιτούτο, τιμάται  ο εκπρόσωπος του ιταλικού βερισμού Τζιάκομο Πουτσίνι με αφορμή τα 100 χρόνια από το θάνατό του. Σολίστ,  η Ιταλίδα σοπράνο Valeria Sepe και ο τενόρος Angelo Villari. 

Στις 10 Ιανουαρίου, με αφορμή τα 90 χρόνια από τη γέννηση του Άλφρεντ Σνίτκε, θα παρουσιαστεί το  Κοντσέρτο του για βιόλα και ορχήστρα, μια “επισκόπηση της ζωής στο κατώφλι του θανάτου” σύμφωνα με τον  ίδιο. Σολίστ, ο Α’ Κορυφαίος στις βιόλες της Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Ηλίας Σδούκος. Η ίδια βραδιά σηματοδοτεί την έναρξη του Έτους Σοστακόβιτς, της μεγάλης επετείου για τα 50 χρόνια από το  θάνατο του Ρώσου συνθέτη που μπόλιασε τον μοντερνισμό της εποχής του με ατόφιο συναίσθημα, αλλά και  κλασική καθαρότητα. Η σοπράνο Μαρία Κατσούρα ερμηνεύει τα “Έξι ποιήματα της Μαρίνα Τσβετάγιεβα”, για κοντράλτο και ορχήστρα δωματίου.

Το αφιέρωμα συνεχίζεται στις 28 Φεβρουαρίου, με τον διάσημο Βαντίμ Ρέπιν να επιστρέφει στην Ορχήστρα  αποδίδοντας το Πρώτο Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα του Σοστακόβιτς. Στις 25 Απριλίου, ο βραβευμένος  Γάλλος σολίστ Εντγκάρ Μορό αναμετριέται με το δεξιοτεχνικό και εκφραστικότατο Πρώτο Κοντσέρτο για  βιολοντσέλο του Ρώσου συνθέτη.

Ακόμη, στις 16 Μαΐου, ο Βασίλης Χριστόπουλος ηγείται του Πρώτου Κοντσέρτου για πιάνο, τρομπέτα και  ορχήστρα εγχόρδων, καθώς και του Δεύτερου Κοντσέρτου για πιάνο και ορχήστρα του Σοστακόβιτς. Σολίστ,  ο ακμαίος πιανίστας Πάβελ Κολέσνικοφ και ο Κορυφαίος Α΄ στις τρομπέτες της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών,  Γιάννης Καραμπέτσος. 

Ένας αιώνας συμπληρώνεται το 2025 από τη γέννηση του μεγάλου μας μουσουργού Μίκη Θεοδωράκη. Στις 17  Ιανουαρίου ο σπουδαίος βιρτουόζος, στενός συνεργάτης και ιδανικός ερμηνευτής του έργου του συνθέτη,  Συπριέν Κατσαρής, ερμηνεύει την εκρηκτική Πρώτη Σουίτα για πιάνο και ορχήστρα. Διευθύνει, η Ζωή Τσόκανου. 

Σε γιορτινή διάθεση

Το φετινό εορταστικό πρόγραμμα της Ορχήστρας είναι πιο πλήρες από ποτέ, με τρεις συναυλίες, η μια εκ των  οποίων θα παρουσιαστεί και στην περιφέρεια. Η χριστουγεννιάτικη περίοδος ξεκινά στις 13 Δεκεμβρίου, με τη Σουίτα από το μπαλέτο “Καρυοθραύστης” του  Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι. Ο ελληνικής και ιαπωνικής καταγωγής Νώε Ινούι, ένας εμπνευσμένος “ποιητής” του  βιολιού διεθνούς εμβέλειας, ερμηνεύει το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Μια  μέρα αργότερα, στις 14 Δεκεμβρίου, η Ορχήστρα παρουσιάζει το ίδιο πρόγραμμα στο Μέγαρο Χορού  Καλαμάτας. 

Στις 20 & 21 Δεκεμβρίου, ο Νίκος Χαλιάσας διευθύνει την Ορχήστρα σε μια προβολή της ταινίας “The Polar  Express” με ζωντανή μουσική. Η ταινία που αποτύπωσε με συγκινητικό τρόπο την ξεχωριστή μαγεία των  Χριστουγέννων, καταλαμβάνει την επιβλητική αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης.  Από τις εορταστικές δράσεις, δεν θα μπορούσε να λείπει το Σύνολο Χάλκινων Πνευστών & Κρουστών Metallon,  το οποίο στις 23 Δεκεμβρίου επισκέπτεται το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.  Το γνωστό κι αγαπητό σε όλους πρωτοχρονιάτικο Γκαλά πραγματοποιείται φέτος στις 30 Δεκεμβρίου και είναι  αφιερωμένο στον Τζιάκομο Πουτσίνι. 

Ελληνική δημιουργία

Πιστή στο καθήκον ανάδειξης του έργου Ελλήνων συνθετών, η Ορχήστρα και αυτή την καλλιτεχνική περίοδο  φέρνει στο κοινό σημαντικές σελίδες της εγχώριας μουσικής δημιουργίας.

Στις 29 Νοεμβρίου, ο Κρίστοφ Έσενμπαχ, σταθερός συνοδοιπόρος της Ορχήστρας εδώ και χρόνια, επιστρέφει  στο πόντιουμ για να διευθύνει ένα νέο συμφωνικό έργο του εξαίρετου συνθέτη και πιανίστα Αχιλλέα Γουάστωρ,  αφιερωμένο στον ίδιο.

Οι “Πέντε χορευτικές κινήσεις” του Ιάκωβου Χαλιάσα ερμηνεύονται σε μια συναυλία με χριστουγεννιάτικο  πνεύμα στις 13 & 14 Δεκεμβρίου. Διευθύνει η δραστήρια Γερμανίδα αρχιμουσικός Κορνέλια φον Κέρσενμπροκ. Στις 7 Φεβρουαρίου του 2025, ο ραγδαία ανερχόμενος μαέστρος και συνθέτης Έκτορας Ταρτανής διευθύνει το  Κοντσέρτο του για άρπα, βαρύτονο και ορχήστρα “Ερατώ Ψάλτριαν“. Σολίστ, η Κορυφαία Α’ στις άρπες της  Κ.Ο.Α., Γωγώ Ξαγαρά και ο διεθνής Έλληνας βαρύτονος Δημήτρης Τηλιακός.  

Η Ορχήστρα συμμετέχει, επίσης, στις 22 Φεβρουαρίου στη συναυλία-αφιέρωμα του Ο.Μ.Μ.Α. στον Δημήτρη  Παπαδημητρίου ερμηνεύοντας το Κοντσέρτο του για βιολί και ορχήστρα, αλλά και ένα νέο συμφωνικό του  έργο σε α’ παγκόσμια εκτέλεση. Σολίστ, ο διάσημος βιρτουόζος Τζούλιαν Ράχλιν. Στο πόντιουμ, ο διαπρεπής  Έλληνας μαέστρος Γεώργιος Μπαλατσινός. 

Ταυτόχρονα, η Κ.Ο.Α. στηρίζει έμπρακτα τους νέους συνθέτες πραγματοποιώντας δύο αναθέσεις: Την Μ.Τετάρτη 16 Απριλίου κάνει παγκόσμια πρεμιέρα το The Judgment Day, για κλαρινέτο και ορχήστρα του  διεθνούς ακτινοβολίας Δημήτρη Σκύλλα. Σολίστ, ο Κορυφαίος Α’ της Ορχήστρας, Παναγιώτης Γιαννάκας. Ακόμη, στις 30 Μαΐου, σε μια συναυλία με ελληνικό χρώμα, ο Διονύσης Γραμμένος διευθύνει τους  “Τρεις ελληνικούς χορούς” για ορχήστρα” του Γιάννη Κωνσταντινίδη και το Κοντσέρτο για τρομπόνι  και ορχήστρα του συνθέτη και ενορχηστρωτή Αλέξανδρου Λιβιτσάνου που αποτελεί ανάθεση της  Κ.Ο.Α.. Σολίστ, ο διεθνώς διακεκριμένος τρομπονίστας και μέλος της Ορχήστρας, Αχιλλέας  Λιαρμακόπουλος.

Ανοιγμα – Ανοδος – Αναζήτηση

Αυτό το καλοκαίρι, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, διευρύνοντας το πολυεπίπεδο εκπαιδευτικό της έργο,  εγκαινιάζει το Πιλοτικό Εργαστήριο Σύγχρονης Μουσικής στις Σπέτσες. Μια δράση που απευθύνεται σε  νέους μαέστρους και συνθέτες, στους οποίους προσφέρεται μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική εμπειρία και  η ευκαιρία να εργαστούν σε ένα υψηλού επιπέδου δημιουργικό περιβάλλον. Οι ανακαινισμένοι χώροι της  Αναργυρείου και Κοργιαλενείου Σχολής των Σπετσών θα αποτελέσουν ιδανική θερμοκοιτίδα του  εγχειρήματος. Πρόκειται για ένα Masterclass Διεύθυνσης Ορχήστρας υπό την ευθύνη του καλλιτεχνικού  διευθυντή της Κ.Ο.Α. Λουκά Καρυτινού και ένα Masterclass Σύνθεσης με διδάσκοντα τον διεθνώς  αναγνωρισμένο συνθέτη Γιάννη Κυριακίδη. Το Πιλοτικό Εργαστήριο Σύγχρονης Μουσικής στις Σπέτσες  ολοκληρώνεται με δύο συναυλίες της Κ.Ο.Α. στις 2 & 4 Σεπτεμβρίου. 

Στις 14 Δεκεμβρίου, η Ορχήστρα φέρνει τον Καρυοθραύστη των Χριστουγέννων στην Καλαμάτα. Διευθύνει, η δραστήρια Γερμανίδα αρχιμουσικός Κορνέλια φον Κέρσενμπροκ, που εμφανίζεται τακτικά με  μεγάλες ορχήστρες και σε μεγάλες αίθουσες όπερας σε Ευρώπη, Ασία και Αμερική. Πάντα συνεπής με την πάγια επιθυμία και στόχευσή της να είναι κοντά στο φιλόμουσο κοινό όλης της  ελληνικής επικράτειας, η Ορχήστρα, πραγματοποιεί περιοδεία σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας,  παρουσιάζοντας έργα των τριών μέγιστων συνθετών του κλασικισμού, Χάυντν, Μότσαρτ και Μπετόβεν.  Σολίστ, τέσσερις εκλεκτοί μουσικοί-μέλη της (Κατερίνα Χατζηνικολάου – βιολί, Τιμόθεος Γαβριηλίδης –  Πέτριν – βιολοντσέλο, Γιάννης Οικονόμου – όμποε, Αλέξανδρος Οικονόμου – φαγκότο). Διευθύνει, ο  Βλαδίμηρος Συμεωνίδης. 

Οι συναυλίες-παραστάσεις “Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής” που έχουν σημειώσει απανωτά sold out και  έχουν αγαπηθεί από το κοινό χωρίς προηγούμενο, επιστρέφουν για ακόμη μια χρονιά. Το άκρως  επιτυχημένο εγχείρημα εξοικείωσης του κοινού με την συμφωνική μουσική έχει αποκτήσει φανατικούς  φίλους, ενώ απέδειξε την ανάγκη για επικοινωνία με το ευρύ κοινό.

Την 1 Φεβρουαρίου, η Μαρία Ευθυμίου, ο Χρίστος Παπαγεωργίου και ο Λουκάς Καρυτινός επιστρέφουν  πιστοί στους ρόλους τους, εξερευνώντας αυτήν τη φορά το Ιντερμέτζο, το οποίο από ευχάριστο μουσικό  διάλειμμα, απέκτησε τον 19ο αιώνα μουσική αυτονομία.  Στις 7 Μαρτίου, αφηγούνται στοιχεία από την ιστορία και τα μουσικά χαρακτηριστικά του εμβατηρίου, που  εντάσσεται σε συμφωνικά έργα από την εποχή του Μότσαρτ μέχρι και σήμερα. Σκηνοθετεί, η Κατερίνα  Ευαγγελάκου. 

Φέτος, η Ορχήστρα επιστρέφει στην πόλη του Πειραιά και το Δημοτικό της Θέατρο, όπου το δημοφιλές  σύνολο χάλκινων πνευστών και κρουστών METALLON (23 Δεκεμβρίου) με νοσταλγική διάθεση μας  προσκαλεί σε μια “Moonlight Serenade” ερμηνεύοντας έργα – σταθμούς στην ιστορία του Dixieland και της  αμερικανικής bid band, έργα που καθόρισαν την πορεία του μοναδικού αυτού, λαμπερού, ήχου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι εντός του 2025 – στον ίδιο χώρο – πραγματοποιούνται δύο ακόμη συναυλίες με  ελεύθερη είσοδο. Διευθύνουν οι νέοι μαέστροι που διακρίθηκαν στον πρόσφατο διαγωνισμό για Έλληνες  αρχιμουσικούς. Η αρχή γίνεται στις 31 Μαρτίου με τον Κωνσταντίνο Τερζάκη να διευθύνει έργα Α. Περτ, Φ.  Μέντελσον αλλά και το Divertimento του εκλεκτού Έλληνα δημιουργού Μπάμπη Κανά με σολίστα τον  Κορυφαίο τρομπετίστα της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, Δημήτρη Γκόγκα.

Ακολουθεί (6 Μαΐου), ο Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος, ο οποίος ηγείται μιας συναυλίας με ελληνικό άρωμα.  Στο πρόγραμμα η “Αγρυπνία” του Χρήστου Ζερμπίνου, με σολίστ τον ίδιο, η Εισαγωγή-Φαντασία “Η  νεράιδα του νερού” του νέου συνθέτη Δημήτρη Παπίκα και η Πρώτη Συμφωνία του Φ. Μέντελσον. 

Σπάνια ερμηνευόμενες & νέες συνθέσεις

Πολλοί θα συμφωνούσαν ότι στις ηθικές υποχρεώσεις μιας μεγάλης συμφωνικής ορχήστρας ανήκει η  παρουσίαση συνθέσεων σημαντικών που, όμως, το κοινό δεν έχει συχνά την ευκαιρία να προσεγγίσει. Ένα  τέτοιο παράδειγμα είναι το γεμάτο δεξιοτεχνικές προκλήσεις για τον σημαντικό βιολονίστα Ανδρέα  Παπανικολάου, Κοντσέρτο για βιολί κι ορχήστρα του Μπέντζαμιν Μπρίτεν που θα παρουσιάσει η Κ.Ο.Α., στις 8 Νοεμβρίου. 

“Πρέπει όλες οι καλές μελωδίες να είναι του διαβόλου;” – αναρωτιέται στις 6 Δεκεμβρίου ο μινιμαλιστής,  όσο και πνευματώδης Τζον Άνταμς στο Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του 2018 που πήρε τον τίτλο  του από ρήση του Λούθηρου. Ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς υπογράφει τα μεταφυσικών αποχρώσεων “Έξι ποιήματα της Μαρίνα Τσβετάγιεβα” στις 10 Ιανουαρίου.  

Μεταξύ των έργων που δεν παρουσιάζονται συχνά είναι το εσωστρεφές Κοντσέρτο για βιόλα κι ορχήστρα του Άλφρεντ Σνίτκε με σολίστα τον πολυσχιδή Ηλία Σδούκο στις 10 Ιανουαρίου. Στις 17 Ιανουαρίου, η Ζωή Τσόκανου, διευθύνει -μεταξύ άλλων- το κομψοτέχνημα της συνθέτριας  φαινόμενο για την εποχή της, πρόωρα χαμένης Γαλλίδας συνθέτριας Λιλί Μπουλανζέ. Ενώ την Μεγάλη Τετάρτη 16 Απριλίου στο πλαίσιο της Πασχαλινής Συναυλίας ερμηνεύεται το Ρέκβιεμ του  δημοφιλούς, όσο και γήινου Άντριου Λόυντ Βέμπερ υπό τον Γιώργο Βράνο.

Εκπαιδευτικά/Κοινωνικά

Η γόνιμη συνεργασία της Ορχήστρας με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού & Καποδιστριακού  Πανεπιστημίου Αθηνών μετρά πλέον δύο χρόνια. Οι έμπειροι μουσικοί της Κ.Ο.Α. έχουν αναλάβει τη  διδασκαλία μουσικών οργάνων συμφωνικής ορχήστρας που επιλέγουν οι σπουδαστές στην αντίστοιχη  κατεύθυνση εξειδίκευσης. Στο πλαίσιο της ίδιας συνεργασίας, οι φοιτητές συνδράμουν στις εισαγωγικές  ομιλίες των συναυλιών.

Στις 4 Οκτωβρίου, διοργανώνεται γκαλά όπερας Πουτσίνι και Βέρντι. Ερμηνεύουν δύο κορυφαίοι  Έλληνες σολίστ. Η υψίφωνος Αλεξία Βουλγαρίδου και ο βαρύτονος Άρης Αργύρης, φίλοι και συνεργάτες  ως μαθητές ακόμη της σπουδαίας Δάφνης Ευαγγελάτου. Διευθύνει, ο Μίλτος Λογιάδης. Οι καλλιτέχνες, ο  μαέστρος και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών προσφέρουν ευγενώς τη συμμετοχή τους στις “Υποτροφίες  Μαρία Κάλλας”, έναν φορέα με τον οποίο είναι στενά συνδεδεμένοι και τον οποίο ίδρυσε πριν από 60  χρόνια η ίδια η Μαρία Κάλλας με σκοπό την ενίσχυση νέων ταλαντούχων Ελλήνων τραγουδιστών.

Μια από τις αποστολές της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, ως το αρχαιότερο συμφωνικό σύνολο της χώρας  είναι να μυήσει ενήλικες και παιδιά στο συναρπαστικό σύμπαν της συμφωνικής μουσικής. Στο ίδιο πνεύμα,  η Κ.Ο.Α. συνεχίζει για 11η χρονιά το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Δικαίωμα στη Μουσική” με δράσεις εντός  και εκτός Αθηνών, συμμετέχει για ακόμη μια χρονιά στη διοργάνωση του Φεστιβάλ Νοτίου Αιγαίου  “ΜουσιΚώς” που προάγει ένα συνεργατικό σχήμα μεταξύ τοπικών αρχών, μουσικών και εκπαιδευτικών  φορέων. Επίσης, λαμβάνει μέρος στο Φεστιβάλ Μουσικής Χάλκης – Δημήτρης Κρεμαστινός, μια  διοργάνωση με διεθνείς μετακλήσεις και πλούσιο ρεπερτόριο.

Ακόμα, συνεχίζονται οι Ανοιχτές Δοκιμές προσφέροντας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και μαθητές  δημοτικού τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν δωρεάν γενικές δοκιμές με το σχολείο τους. Το Εργαστήριο Χάλκινων Πνευστών, για δέκατη χρονιά, προσφέρει απολύτως δωρεάν, σεμινάρια για  χάλκινα πνευστά όλων των επιπέδων και ηλικιών σε συνεργασία με το Ωδείο Φίλιππος Νάκας. Επίσης,  συνεχίζεται το “Διαρκές Σεμινάριο Μουσικής Δωματίου” που στοχεύει στην εκπαίδευση και μύηση νέων  σπουδαστών και επαγγελματιών μουσικών στο ρεπερτόριο της μουσικής δωματίου. Οι γνωστές κι αγαπητές Εισαγωγικές Ομιλίες επιστρέφουν πριν -από σχεδόν- κάθε συναυλία, εισάγοντας  τους ακροατές στο εκάστοτε πρόγραμμα. Μια πρωτοβουλία που μετρά πάνω από 12 χρόνια ζωής έχοντας  αποκτήσει πιστούς ακολούθους. 

Κάθε χρονιά, στο Πρόγραμμα ξεχωριστή θέση έχουν οι Συναυλίες Μουσικής Δωματίου, των  πολλών και ποικίλλων συνόλων της Ορχήστρας. Το κοινό έρχεται σε επαφή με μια διαφορετική  πλευρά της συμφωνικής μουσικής, που βάζει στο επίκεντρο τη συνεργασία μεταξύ των μουσικών  και την ανάδειξη διαφορετικών πτυχών του ρεπερτορίου. Στους φετινούς Μουσικούς Περιπάτους  στα Μουσεία, πέραν από τα γνωστά κι αγαπημένα ραντεβού, τα σύνολα θα βρεθούν για πρώτη  φορά σε νέους χώρους πολιτισμού: την ανακαινισμένη Εθνική Πινακοθήκη, την Εθνική  Βιβλιοθήκη στο κτήριό της στο ΚΠΙΣΝ, το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή και το Μουσείο  Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, στις 18/5.

Απολογισμός

27 συναυλίες – 14 από τις οποίες ήταν sold out – 112.000 θεατές και 126 εκπαιδευτικές δράσεις  – 100 από τις οποίες έγιναν στην περιφέρεια. Οι αριθμοί επιβραβεύουν πρωτοβουλίες, δράσεις, προσπάθειες. Αποτελούν απόδειξη μιας  αμφίδρομα τροφοδοτούμενης, διαδραστικής σχέσης ανάμεσα στην Κρατική Ορχήστρα  Αθηνών και το κοινό. Κι εδώ δεν αναφέρονται μόνο οι ενήλικες θεατές, αλλά και τα παιδιά που  συμμετέχουν στα ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα της Κ.Ο.Α.

Μεταξύ των νέων εγχειρημάτων της προηγούμενης καλλιτεχνικής περιόδου που είχε τον τίτλο  Συν-κινήσεις ήταν ο ημισκηνοθετημένος (από τον Ισίδωρο Σιδέρη) Μαγικός Αυλός και τα  Κατά Ματθαίον Πάθη (σε καλλιτεχνική επιμέλεια Παναγή Παγουλάτου). Ακόμα, ο Δημήτρης  Καταλειφός, η Κόρα Καρβούνη κι ο Δημήτρης Τάρλοου έφεραν τον ποιητικό λόγο κοντά στη  συμφωνική μουσική.

Ειδική αναφορά αξίζει να γίνει στις κοινωνικής ευαισθησίας συναυλίες της Κ.Ο.Α., ξεκινώντας  από το Gala όπερας με τη Μυρτώ Παπαθανασίου -που αφιερώθηκε στα 100 χρόνια από τη  γέννηση της Μαρίας Κάλλας υπό τον Λουκά Καρυτινό (Δημοτικό Θέατρο Λάρισας, 17 Σεπτεμβρίου  2023) με τα έσοδα να δίνονται υπέρ των πληγέντων από τις καταστροφικές πλημμύρες.  Η βραδιά για τα 70 χρόνια του Συλλόγου “Οι Φίλοι της Μουσικής” (συνεργασία με το Σύλλογο  “Οι Φίλοι της Μουσικής” & τον Ο.Μ.Μ.Α.), τα έσοδα της οποίας διατέθηκαν υπέρ του προγράμματος υποτροφιών του Συλλόγου με σολίστ τον Ντάνιελ Λοζάκοβιτς και Διευθυντή Ορχήστρας τον Χάνου Λίντου (19 Νοεμβρίου 2023).  

Αλλά κι η συναυλία-τιμή στα 200 χρόνια από τη γέννηση του Μπέντριχ Σμέτανα με δύο πολυβραβευμένους νέους σολίστ τον Καναδοαμερικανό βιολιστή Τίμοθυ Τσούι και τον Νοτιοκορεάτη βιολοντσελίστα Τζαεμίν Χαν που διηύθυνε ο έμπειρος Βύρων Φιδετζής (2 Φεβρουαρίου 2024), με τη συμμετοχή των σολίστ να εξασφαλίζεται χάρη στην ευγενή δωρεά του Αλέξανδρου Σοφιανού και μέρος των εσόδων να διατίθεται υπέρ του Κουλούρειου Νοσοκομείου “Παναγία Φανερωμένη”  Ύδρας. Σημαντική τέλος, η συνεχιζόμενη συνεργασία κοινωνικής υφής με τον θρυλικό αρχιμουσικό Κρίστοφ Έσενμπαχ παρουσιάζοντας, κατά την προηγούμενη καλλιτεχνική περίοδο, την μεγαλειώδη Δεύτερη Συμφωνία του Μάλερ με σολίστ την  Μυρτώ Παπαθανασίου και την Νεφέλη Κωτσέλη-και μέρος  των εσόδων να δίδεται υπέρ των σκοπών της Greenpeace.  

Ακολούθησε το Stage News στο Google news και μάθε όλα τα τελευταία νέα.